E-Księgarnia
W ramach obchodów Święta Niepodległości 23 listopada 2019 roku na Cmentarzu Hayfield w Kirkcaldy (Szkocja) odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika gen. bryg. Mikołaja Osikowskiego, oficera armii gen. Józefa Hallera, który przez blisko 70 lat spoczywał w bezimiennym grobie na szkockim cmentarzu. W mogile spoczywają również mjr Tadeusz Wasilewski, Stanisław Stokłosa oraz Bernadette Byrne.
W ceremonii odsłonięcia nagrobka udział wzięli ambasador RP w Wielkiej Brytanii Arkady Rzegocki, konsul generalny RP w Edynburgu Ireneusz Truszkowski, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki, rodzina generała Osikowskiego oraz przedstawiciele władzy hrabstwa Fife.
Instytut Pamięci Narodowej reprezentowali zastępca prezesa IPN Jan Baster oraz dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek.
– Pragnę w imieniu Instytutu Pamięci Narodowej serdecznie podziękować władzom hrabstwa Fife oraz miejscowemu samorządowi za pomoc w urządzeniu tego grobu i udział w dzisiejszej podniosłej uroczystości – powiedział podczas uroczystości dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek
W niedzielę 24 listopada 2019 r. w katedrze św. Marii na Broughton Street odbyła się Msza Święta sprawowana przez ks. bp. Krzysztofa Zadarkę. Podczas mszy złożono wieńce pod tablicą pamiątkową ku czci przedstawicieli polskich władz państwowych, dowódców, żołnierzy oraz osób cywilnych, którzy przez lata kultywowali ideę wolnej Polski na Wyspach Brytyjskich.
Wieczorem odbył się koncert Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia Amadeus w katedrze Najświętszej Maryi Panny, Palmerston Place w Edynburgu.
* * *
Ustawienie nagrobka wraz z inskrypcją poświęconą gen. Osikowskiemu i pozostałym osobom spoczywającym w mogile uważamy za powinność i obowiązek Państwa Polskiego wobec tych, którzy podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu zmuszeni byli do szukania schronienia w różnych częściach Europy i świata. Instytut Pamięci Narodowej podjął w tym zakresie współpracę z Konsulatem RP w Edynburgu.
Apelujemy, by zgłaszać do Instytut Pamięci Narodowej wszystkie przypadki zapomnianych czy zagrożonych likwidacją grobów polskich weteranów, znajdujących się w Polsce oraz na świecie.
Gen. bryg. Mikołaj Ignacy Osikowski – syn Mikołaja i Jadwigi z Tatkiewiczów, urodził się 18 grudnia 1873 r. w Skierniewicach. W 1892 r. wstąpił do armii carskiej. Oficer w Armii Polskiej we Francji w latach 1918-1919. Do kraju przybył na czele 1 Dywizji Strzelców Polskich. 27 lipca 1919 r. został zastępcą dowódcy piechoty 2 Dywizji Strzelców Polskich, a 20 września 1919 r. dowódcą XXI Brygady Piechoty. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej. 12 sierpnia 1920 r. objął dowództwo Grupy Dolnej Wisły. W nocy z 18 na 19 sierpnia 1920 r. walczył z wojskami bolszewickimi w Płocku. Od 20 września 1920 r. dowodził Dywizją Litewsko-Białoruską, która wchodziła w skład Wojsk Litwy Środkowej. We wrześniu 1921 r. został dowódcą 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. 3 maja 1922 r. został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r. i 62. lokatą w korpusie generałów. Z początkiem sierpnia 1923 r. przeniesiony w stan spoczynku. Zamieszkał w majątku Karaciszki, gm. Troki, a następnie przeprowadził się do Wilna. Po kampanii wrześniowej 1939 r. przedostał się do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii gdzie przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rezerwy w Rothsay. W styczniu 1942 r. został przeniesiony w stan nieczynny. Po zakończeniu wojny pozostał w Szkocji.
Zmarł 5 czerwca 1950 r. w Krikcaldy, gdzie został pochowany w zbiorowej mogile wraz z majorem Tadeuszem Wasilewskim, dwoma polskimi nieznanymi wówczas z nazwiska żołnierzami oraz nieznanym szkockim dzieckiem.
Gen. bryg. Mikołaj Osikowski otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari, Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Niepodległości. Czterokrotnie został odznaczony Krzyżem Walecznych, dwukrotnie – Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Międzysojuszniczym „Médaille Interalliée”.