Instytut Pamięci Narodowej Ceremonia pogrzebowa Marii Turowskiej – Potulice, 25 października 2023 - Bieżąca działalność Biura -

25 października na cmentarzu Ofiar II Wojny Światowej w Potulicach obok swych dzieci pochowana została Maria Turowska.

msza święta pod przewodnictwem księdza proboszcza w kościele parafialnym pw. Zwiastowania NMP w Potulicach zainaugurowała uroczystości pogrzebowe. Żałobnicy przejechali na tamtejszy cmentarz wojenny. W ostatniej drodze śp. Marii Turowskiej towarzyszyła rodzina, przedstawiciele władz państwowych i wojewódzkich, służb mundurowych oraz harcerze i młodzież szkolna.

W ceremonii Instytut Pamięci Narodowej reprezentowali: dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Adam Siwek, naczelnik delegatury IPN w Bydgoszczy Edyta Cisewska oraz Zastępca Dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji – Andrzej Cisek

W czasie wystąpienia szef pionu upamiętniania zwrócił uwagę na tragiczny los rodziny Turowskich.

„Władysław Turowski poległ w czasie obrony ojczyzny we wrześniu 1939 r. Jego rodzina trafiła do Obozu Przesiedleńczego, de facto obozu pracy. W nim zmarły dwoje dzieci ich dzieci syn Zbigniew oraz córka Monika. 35-letnia wówczas Maria Turowska została zamordowana przez sowieckich żołnierzy w lutym 1945 roku. W taki sposób zginęła jedna Polska rodzina. Jak wiele tysięcy było takich polskich rodzin... Tragedia, która dotknęła naród polski była wynikiem współpracy dwóch totalitaryzmów. Zniewolono i wyniszczono naród polski.” – mówił dyrektor Adam Siwek

„Musimy znać prawdę żeby ta prawda stała na czele pamięci. Żeby znać prawdę musimy zachować pamięć o Ofiarach takich jak Maria Turowska i jej rodzina. To jest misja Instytutu Pamięci Narodowej by stać na straży prawdy. Spoczywaj w pokoju Mario u boku swych dzieci.” – zakończył dyrektor BUWiM

Ceremonii pogrzebowej asystowali żołnierze z kompani honorowej i orkiestry Wojska Polskiego oraz poczty sztandarowe.

Maria Turowska (z d. Tracz) urodziła się 2 lutego 1910 r. w Kolonii Mielnica na Wołyniu. Przed wybuchem II wojny światowej przeniosła się wraz z rodziną do wsi Frąca w powiecie starogardzkim. Mąż Marii Turowskiej – Władysław w pierwszych dniach września 1939 r. został zmobilizowany i zginął w trakcie kampanii wrześniowej. W czerwcu 1942 r. została wraz z rodziną, w tym dwojgiem dzieci: Zbigniewem i Moniką, wysiedlona do obozu „zniemczenia” w Jabłonowie. W protokole przesłuchania zeznała: „Moi przodkowie z obydwu stron byli Polakami”. Następnie została przetransportowana do Obozu Centrali Przesiedleńczej w Potulicach. W obozie zmarły jej małoletnie dzieci: w lipcu 1942 r. syn Zbigniew, a w kwietniu 1943 r. córka Monika. Na przełomie 1944 i 1945 r. została przeniesiona do pracy przymusowej w majątku Przepałkowo. Została zamordowana na terenie majątku w lutym 1945 r. przez żołnierzy sowieckich. Jej szczątki zostały odnalezione we wrześniu 2022 r. podczas prac ekshumacyjnych.