W wileńskim ratuszu prezes IPN otworzył sesję naukową „Bez emocji. Polsko-litewski dialog o Józefie Piłsudskim”, zorganizowaną przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Instytut Polski w Wilnie, Instytut Historii Litwy i Wydział Historii Uniwersytetu Wileńskiego. Z tej okazji premier Liwy Saulius Skvernelis wystosował list odczytany przez Alvydasa Nikzentaitisa. W sesji uczestniczyła ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska oraz m.in. prof. Tomasz Venclova.
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej podkreślił symboliczne znaczenie konferencji, która odbywa się w Wilnie, „mieście, w którym rodziły się jego marzenia o niepodległej Polsce, mieście, które tak ukochał, mieście, w którym znajdujemy tyle pamiątek po nim, czego wyrazem są te najbardziej wzruszające: wśród setek wot w Ostrej Bramie, również jego »Dzięki Ci, Matko, za Wilno« oraz grób matki i serca syna na Rossie”. Dr Szarek, cytując słowa Piłsudskiego: „Być może, historia w swych wielkich niezbadanych decyzjach kopie na stałe między nami rów i przedział. Być może, dzieci nasze będą dla siebie nie braćmi, a obcymi. Lecz nam wolno i trzeba poczynić usiłowania, aby te wyroki, jeśli mają się urzeczywistnić, nie obeszły się bez naszej próby przynajmniej ich złagodzenia” – stwierdził, iż konferencja naukowa w wileńskim ratuszu jest właśnie wypełnieniem tych słów i wyraził przekonanie, że będą kolejne „próby łagodzenia”. – Myślę, że ta konferencja, która rozpoczęła się w 150. rocznicę urodzin Józefa Piłsudskiego, jest pięknym prezentem środowiska naukowego dla marszałka – podkreślił.
Z kolei w Zułowie – miejscu urodzin Józefa Piłsudskiego – w uroczystościach zorganizowanych przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych uczestniczyła delegacja Instytutu Pamięci Narodowej na czele z prezesem dr. Jarosławem Szarkiem oraz prof. Włodzimierzem Suleją, pełnomocnikiem prezesa IPN ds. Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, dr. hab. Piotrem Kardelą –dyrektorem Oddziału IPN w Białymstoku oraz dr. Waldemarem Brendą – naczelnikiem OBEN IPN w Białymstoku.
Na uroczystości przybyli Polacy z Wilna, Kowna, pobliskich Święcian, młodzież zrzeszona w Związku Polaków na Litwie, przedstawiciele polskiej placówki dyplomatycznej na Litwie, a także pojedynczy goście z Polski, przedstawiciele Związku Piłsudczyków, kombatanci, żołnierze, harcerze ZHR, asysta Wojska Polskiego. Prezes IPN złożył wieniec przy pomniku w Zułowie i zapalił znicz w alei zasłużonych.
Po powrocie do Wilna prezes IPN wraz z Ambasador RP na Litwie Urszulą Doroszewską i ministrem UdSKiOR Janem J. Kasprzykiem, w asyście Wojska Polskiego, złożył kwiaty i zapalił znicze przy pomniku polskich obrońców Wilna na Wojskowym Cmentarzu na Antokolu oraz złożył wieniec przy pomniku Litwinów poległych w czasie obrony wieży telewizyjnej w 1991 roku. Na zakończenie wizyty w Wilnie prezes IPN wraz z prof. Włodzimierzem Suleją złożyli wieniec przed Mazoleum Grób Matki i Serce Syna na willeńskiej Rossie.
Fot. Katarzyna Ratajczak-Sowa (IPN)