23 listopada 2011 w kinie Roma w Zabrzu (ul. Z. Padlewskiego 4) odbyła się konferencja naukowa „Zabrzańska gospodarka w cieniu polityki i ideologii”. Organizatorem sesji jest Muzeum Miejskie w Zabrzu wraz z Oddziałowym Biurem Edukacji Publicznej IPN w Katowicach.
Zabrze, miasto położone w zachodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, należy do grona największych ośrodków przemysłowych województwa śląskiego. Od czasów rewolucji przemysłowej, przez całe XIX i XX stulecie rozwijał się i dominował na tym obszarze przemysł wydobywczy, hutnictwo i gałęzie pokrewne. Ponieważ na terenie Zabrza ulokowało się szereg kluczowych instytucji i przedsiębiorstw przemysłowych, miasto miało szczególne znaczenie dla decydentów politycznych. Zarówno w czasach nazistowskich, jak i w latach PRL rządzący zdawali sobie sprawę ze znaczenia Zabrza na przemysłowej mapie regionu. Miało to swoje przełożenie na meandry polityki lokalnej. Wspólna inicjatywa Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach i Muzeum Miejskiego w Zabrzu miała na celu przybliżenie historii zabrzańskiej gospodarki i przemysłu w kontekście trudnej historii XX w., a zwłaszcza zideologizowanej polityki systemów totalitarnych. W konferencji wzięli udział pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, Muzeum Miejskiego w Zabrzu, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu i badacze samodzielni. Organizatorzy mają nadzieję, że pokłosiem spotkania badaczy będzie publikacja, która przybliży wszystkim zainteresowanym, dziś trochę zapomniany, fragment historii górnośląskiego przemysłu.
PROGRAM
9.00 Otwarcie konferencji
- dr Mirosław Sikora (IPN Katowice)
Zabrze na mapie przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy - Piotr Hnatyszyn (Muzeum Miejskie w Zabrzu)
Browar Obywatelski w Zabrzu - Zbigniew Gołasz (Muzeum Miejskie w Zabrzu)
Wpływ stacjonowania Sowietów na przemysł zabrzański w 1945 r.
10.30 – 10.50 Przerwa
- Sebastian Rosenbaum (IPN Katowice)
Obozy pracy przymusowej Zabrzańskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945–1949 - dr Zenon Szmidtke (Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu)
Praca represjonowanych politycznie żołnierzy górników w kopalni „Mikulczyce” - Bogusław Tracz (IPN Katowice)
Zabrze jako matecznik idei socjalistycznego współzawodnictwa pracy
12.05 – 12.25 Przerwa
- Adam Frużyński (Muzeum Górnictwa Węglowego)
Przemysł wydobywczy i ciężki w Zabrzu 1933–1989 - Zbigniew Barecki (Przedsiębiorstwo Górnicze DEMEX Sp. z o.o.)
Zakończenie eksploatacji węgla przez skonsolidowaną Kopalnię „Pstrowski” w Zabrzu
13.15 Dyskusja i zamknięcie konferencji