E-Księgarnia
Dyskusję otworzył dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, podkreślając okrucieństwo niemieckiej i sowieckiej okupacji w czasie II wojny światowej, które amerykański historyk Richard C. Lucas nazwał zapomnianym Holokaustem.
– To przerażające zjawisko można opisać i pokazać na wiele sposobów. Choć statystyka jest najbardziej bezdusznym z nich, to kiedy uświadomimy sobie, że w czasie II wojny światowej zginął co piąty obywatel Rzeczypospolitej, a Polska po roku 1945 miała tylko 30 tys. osób z wyższym wykształceniem i 100 tys. osób ze średnim, a dziś są to wartości pomiędzy 4 a 5 milionów. Jeśli uświadomimy sobie, że zginął co piąty ksiądz katolicki, co piętnasty nauczyciel – to nawet w tym bezdusznym statystycznym ujęciu przekonamy się jak straszna była dla Polaków okupacja niemiecka i sowiecka.
powiedział.
Dodał, że Instytut Pamięci Narodowej, za sprawą wydawnictwa i autorów publikacji, poszukuje także innych dróg pokazania tego co emocjonalne, straszne i okrutne.
– Stąd chciałem przekazać wyrazy uznania dyrektorowi Biura Edukacji Narodowej dr. Adamowi Pleskaczyńskiemu, który podjął się tego trudnego zadania wyselekcjonowania takich zdjęć, które prezentują w sposób emocjonalny, przejmujący, ale przede wszystkim zgodny z prawdą – bo taka jest misja Instytutu Pamięci Narodowej – to co działo się latach 1939–1945.
Jak podkreślił, dyskusja o ogromie zbrodni dokonanych przez okupantów na ziemiach polskich w latach 1939-1945 jest niezbędna z kilku przyczyn, także geopolitycznych i dyplomatycznych. – Żyjemy w czasach, kiedy relatywizuje się odbiór II wojny światowej, zarówno za naszą wschodnią, jak i zachodnią granicą – wyjaśnił dr Nawrocki.
O publikacji rozmawiali dr Adam Pleskaczyński – autor publikacji, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN oraz dr hab. Grzegorz Berendt – dyrektor Muzeum II Wojny Światowej. Spotkanie poprowadził dr Marek Szymaniak – zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej.
Jak podkreślał autor publikacji, była to najtrudniejsza książka w jego życiu. – Powstało bardzo dużo książek na temat okupacji niemieckiej i sowieckiej [....] natomiast tyle lat po wojnie i nie powstała taka jedna duża, obszerna publikacja przedstawiająca ogrom tych zbrodni w postaci ikonograficznej [...] Instytut Pamięci Narodowej podjął się tego zadania – mówił dr Adam Pleskaczyński. Jak zaznaczył dr hab. Grzegorz Berendt, dzięki warstwie ikonograficznej książka ma szansę dotrzeć do młodszego pokolenia.
Obejrzyj retransmisję spotkania promującego książkę
* * *
Liczący 1200 archiwalnych zdjęć album jest największym wydanym zbiorem fotografii prezentującym oblicza niemieckiego i sowieckiego terroru na okupowanych w latach II wojny światowej ziemiach polskich. Przedstawiono w nim eksterminację polskiej inteligencji i ponurą codzienność okupowanej Polski: masowe egzekucje, aresztowania, pacyfikacje polskich wsi, ale również zagładę ludności żydowskiej, deportacje, wywózki na roboty przymusowe do Niemiec i do sowieckiego Gułagu, funkcjonowanie więzień i wszelkiego rodzaju obozów. Wyselekcjonowany materiał ikonograficzny został opracowany po przeanalizowaniu zawartości liczących kilkadziesiąt tysięcy zdjęć zbiorów Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej i wielu innych instytucji w Polsce i za granicą.