Nawigacja

Książki

Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. II: 1956–1975

Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza, t. II: 1956–1975, red. Paweł Piotrowski, Warszawa 2006, 208 s.

Wersja elektroniczna w Bibliotece Cyfrowej IPN

Drugi tom informatora o kadrze kierowniczej aparatu bezpieczeństwa w Polsce jest dziełem zbiorowym historyków i archiwistów wszystkich oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej. W wyniku dwuletnich żmudnych poszukiwań udało im się zidentyfikować ponad 2 tys. funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, piastujących w latach 1956–1975 stanowiska kierownicze w aparacie szczebla centralnego (MSW) i terenowego (komendy wojewódzkie i powiatowe MO). To pionierskie opracowanie umożliwi każdemu zainteresowanemu poruszanie się w skomplikowanym świecie „republiki MSW” z wszystkimi jej niuansami organizacyjnymi i personalnymi.

***

Prezentowany tom jest wynikiem realizacji drugiego etapu projektu badawczego IPN „Struktury i metody działania aparatu bezpieczeństwa 1945–1989”. Efektem pracy zespołu kilkudziesięciu historyków IPN jest informator zawierający dane dotyczące obsady kilkuset stanowisk kierowniczych w aparacie bezpieczeństwa oraz ponad 2 tys. nazwisk funkcjonariuszy pełniących te funkcje. Opracowanie w założeniu swym ma być źródłem wiedzy dla historyków zajmujących się badaniem najnowszej historii Polski, a także dla wszystkich tych, którzy zajmują się zawodowo lub hobbystycznie badaniem historii lokalnej, przywraca bowiem świadomości historycznej osoby, które miały bardzo duży wpływ na funkcjonowanie aparatu władzy komunistycznej na szczeblu województw i powiatów w latach 1957–1975, a z racji wykonywanej profesji i tajemnicy, która ich chroniła, ich nazwiska do niedawna pozostawały nieznane nam wszystkim.

Informator zawiera zestawienia dotyczące obsady stanowisk kierowniczych jednostek SB oraz je nadzorujących w centrali MSW oraz w pionie bezpieczeństwa komend wojewódzkich MO i komend powiatowych MO. W opracowaniu podano dane o osobach pełniących kierownicze funkcje w aparacie bezpieczeństwa. Na szczeblu centrali MSW są to minister i wiceministrowie, szefowie Głównego Inspektoratu Kontroli oraz Gabinetu Ministra oraz dyrektorzy i wicedyrektorzy komórek organizacyjnych wchodzących w skład SB. Na szczeblu lokalnym uwzględniono komendantów wojewódzkich MO. W ramach pionu SB za stanowiska kierownicze uznano zastępców komendantów wojewódzkich ds. bezpieczeństwa, naczelników wydziałów SB, ich zastępców, kierowników najważniejszych samodzielnych sekcji SB, oraz zastępców komendantów powiatowych MO ds. bezpieczeństwa.

Datami krańcowymi opracowania są: 28 listopada 1956 r., kiedy to rozpoczęto obsadzanie stanowisk kierowniczych w nowo tworzonym aparacie Służby Bezpieczeństwa podległej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, oraz 31 maja 1975 r., kiedy weszła w życie reforma administracyjna i z tym dniem zakończyły funkcjonowanie w dotychczasowym kształcie jednostki terenowe MO. Podstawą opracowania były materiały znajdujące się w zasobie IPN, głównie zaś rozkazy personalne ministra spraw wewnętrznych, komendantów wojewódzkich i ich zastępców oraz naczelników wydziałów w centrali i terenie, rozkazy personalne komendantów wojewódzkich MO, którzy mianowali na stanowiska od poziomu zastępcy naczelnika i zastępcy komendanta powiatowego ds. SB w dół, akta osobowe funkcjonariuszy SB, protokoły zdawczo-odbiorcze wydziałów, akta administracyjne.

Gdzie kupić publikacje:

KsięgarnieKsięgarnia internetowaOddziały IPN Sprzedaż wysyłkowa

do góry