Instytut Pamięci Narodowej Interdyscyplinarna konferencja naukowa „Sport w kulturze masowej PRL” – Poznań, 3–4 czerwca 2014 - Konferencje naukowe -

OddziałoweBiuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu oraz PracowniaHistorii Wizualnej Instytutu Historii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza wPoznaniu zorganizowały konferencję naukową „Sport w kulturze masowej PRL".

Celem konferencji była dyskusja na tematmechanizmu funkcjonowania sportu w systemie władzy Polski Ludowej czy – szerzej– w społeczeństwie socjalistycznym; to, w jaki sposób sport był prezentowany wmediach, literaturze, sztuce etc., jaką rolę odgrywał w propagandziekomunistycznej; czy sportowiec był zawsze bohaterem pozytywnym, czy może bywałoteż inaczej. Przedmiotem zainteresowania były także szkoły sportowe, kampaniemedialne poświęcone propagowaniu sportu masowego i indywidualnego, wychowanieprzez sport, masowe imprezy sportowe.

Wkonferencji wzięło udział kilkudziesięciu badaczy z ośrodków naukowych z całejPolski. Obrady odbywały się na Wydziale Historycznym UAM (ul. Św. Marcin78).

Sport w kulturze masowej PRL

Instytut Historii UAM, ul. Św. Marcin 78
3–4 czerwca 2014 r.

Program konferencji

Dzień I – wtorek – 3 czerwca 2014 r.

• 10:00, sala 118 Otwarcie konferencji: dr hab. Józef Dobosz – Dyrektor IH UAM, dr Rafał Reczek – Dyrektor IPN Odział w Poznaniu, dr Agnieszka Łuczak – Naczelnik OBEP IPN w Poznaniu

10:20 Wykład wprowadzający:
dr hab. Ryszard Wryk (UAM), Ruch sportowy na tlezmian społeczno-politycznych w Polsce w XX wieku

I panel: „Przez sport do socjalizmu"

• prof. UZ dr hab. Piotr Godlewski (UZ), Sport w propagandzie PRL – inżynieria dusz 
• dr hab. Marta Kurkowska-Budzan, Marcin Stasiak (UJ) Sport w małych miasteczkach i małomiasteczkowy socjalizm
• dr Sebastian Ligarski (IPN w Szczecinie) Główny Urząd Kultury Fizycznej i Sportu pod rządami komisarza wojskowego w czasie stanu wojennego
• prof. dr hab. Tadeusz Wolsza (UKW) Zmiana warty. Nowi ludzie i nowe zadania kierownictwa Polskiego Związku Szachowego w latach 1945-1956
• dr Karol Nawrocki (IPN w Gdańsku) Jak w polityce, tak w sporcie. Okręgowy Związek Piłki Nożnej w Gdańsku w roku 1989

II panel:„Wychowanie przez sport"

• Danuta Nowak (UZ) Rola sportu w wychowaniu młodzieży „zielonogórskiej siódemki" w Polsce Ludowej
• Magdalena Zawadzka (UO) Młodzież a sport na Opolszczyźnie w latach 1950-1955.
• dr Regina Pacanowska (UAM) Rowery do szkół. Kaliski eksperyment sportowy 1979-1984
• Marcin Sroka (UO) KW PZPR w Opolu wobec sportu.
• dr Karolina Bittner (IPN w Poznaniu) „A mój chłopiec piłkę kopie…" Obraz sportowca w piosence.

IIIpanel:  Wielkie imprezy sportowe

• Jan Annusewicz (AAN) Wyścig Pokoju w 1969 roku a Praska Wiosna w świetle materiałów archiwalnych zgromadzonych w zasobie AAN
• Jakub Papuczys (UJ) Wyścig Pokoju, czyli jak i dlaczego wyścig kolarski urósł w PRL-u do rangi „sprawy narodowej"
• Małgorzata Piguła (UMK w Toruniu) Propaganda w sporcie na przykładzie Wyścigu Pokoju w latach 1948-1989.
• dr Klaudiusz Święcicki (UAM) Propagandowe aspekty XII Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w prasie polskiej 

IV panel: Sport w mediach (2 sesje)

Sesja 1

• prof. UZ dr hab. Piotr Godlewski (UZ) Cenzura polityczna prasy sportowej w okresie PRL
• dr Tomasz Osiński (IPN w  Lublinie) Aktywizujące walory języka prasy sportowej (lata 40 i 50)
• dr Weronika Olejniczak-Szukała (UAM) Sport w prasie młodzieżowej lat 80.
• dr Patryk Pleskot (IPN w Warszawie) Ekranowi kibice. Sport a społeczeństwo telewizyjne w latach 60.

Sesja 2

• dr Kamila Kamińska (UW) Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk wobec prasy sportowej w Polsce w latach 60.
• Filip Gończyński-Jussis (UMCS) Wizerunek sportowca sowieckiego w prasie PRL.
• dr Renata Knyspel-Kopeć (Urząd Miasta Zielona Góra) Sport na łamach „Dziennika Polskiego" w latach 70. XX stulecia
• dr Paweł Szulc (IPN w Szczecinie) Ideologizacja sportu w okresie stalinowskim

V panel: Sportowi idole (2 sesje)

Sesja 1

• Jarosław Kisiel (UAM) Kult idoli lekkoatletycznych w okresie PRL
• Ariel Łukasz Lisowski (UW) Sportowi superbohaterowie w mediach PRL i współczesne wyobrażenia o nich w kontekście rywalizacji polsko-radzieckiej.
• Marcin Jurek, Wawrzyniec Makuch (IPN w Poznaniu/UAM) Henryk Czapczyk (1922-2010). Poznaniak. Piłkarz. Patriota.
• Paulina Korzeniewska (UZ) Protest czarnych rękawiczek oraz recepcja wydarzenia w prasie bloku wschodniego.

Sesja 2

• prof. UAM dr hab. Dorota Skotarczak (UAM) Obraz sportowca w filmie
• dr Monika Talarczyk-Gubała (US) Dorota Stalińska jako filmowa ikona sportu w kinematografii PRL
• dr hab. Jacek Nowakowski (UAM) Wizerunek i funkcja wschodnich sztuk walki w polskim filmie.
• Karol Jachymek (SWPS) Ciało i wychowanie. Sport w kinie polskim lat 60.

Dzień II – środa – 4 czerwca

VI panel:Sport w życiu codziennym (2 sesje)

Sesja 1: „Sport to zdrowie"

• Bartosz Prabucki (AWF Poznań) Zaniedbana dziedzina – tradycyjne sporty polskie w kulturze PRL
• Paweł Knap (IPN w Szczecinie) Niezaorane ugory szczecińskich boisk, czyli w pogoni za reprezentacyjnym stadionem (1945-1970)
• dr Ryszard Stefanik (US) Bohater sportowy w polityce władz w latach 1949-1956 na przykładzie szczecińskiej kultury fizycznej
• Tomasz Jędraszak (UZ) „Sport to zdrowie!" Aktywność fizyczna pracowników nowosolskich fabryk na przykładzie Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego „Odra" i Dolnośląskich Zakładów Metalurgicznych 1945-1989
• dr Zuzanna Grębecka (UW) Polsko-radzieckie kontakty sportowe w Legnicy

Sesja 2: Władze wobec sportu. Wybrane aspekty

• Piotr Ossowski (UŁ) Sport w polityce Komitetu Łódzkiego PZPR w latach 1956-1964.
• Tomasz Dźwigał (IPN w Szczecinie) Powołanie Klubu Sportowego Stal Stocznia – jedna z reakcji stoczniowców na wydarzenia Grudnia 1970 r. w Szczecinie
• Kamil Potrzuski (UW) Infrastruktura sportowa Warszawy w planach inwestycyjnych czasu prezydentury S. Warzyńskiego i okresu powojennej odbudowy – analiza porównawcza
• Piotr Goździak (US) „Olimpiada" w Pogoni Szczecin
• Mieczysław Kopeć (UZ) Kultura fizyczna w świetle aktów prawnych okresu Polski Ludowej

VII panel: Kulisy sportu

• dr hab. Artur Pasko (Uniwersytet w Białymstoku) Doping w "sporcie socjalistycznym" na przykładzie PRL
• dr Grzegorz Majchrzak (IPN w Warszawie) Kulisy Peerelowskiego futbolu
• dr Sebastian Pilarski (IPN w Łodzi) Ucieczki piłkarzy z PRL – zarys zagadnienia
• dr Marcin Kruszyński (IPN w Lublinie) Działacz piłkarski w PRL na podstawie wspomnień ówczesnych zawodników. Definicja, typologia, funkcje.
• Jarosław Dulewicz (UJK w Kielcach) „Piłkarski poker" – nieprawidłowości w sporcie w ostatniej dekadzie PRL (na przykładzie piłki nożnej)

dyskusja panelowa: Sport wPRL – czyje porażki? Czyje sukcesy?

• dr hab. Wojciech Lipoński (UAM/AWF w Poznaniu), dr hab. Artur Pasko (Uniwersytet w Białymstoku), dr hab. Ryszard Wryk (UAM)