Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej organizujew dniach 7–8 listopada 2013 r. ogólnopolską konferencję naukową zatytułowaną„Na wzór »wielkiego brata«? Szkolenie funkcjonariuszy organów represji w PRL".Konferencja odbędzie się w Warszawie w Centrum Edukacyjnym IPN im. JanuszaKurtyki „Przystanek Historia", przy ul. Marszałkowskiej 21/25.
Celem konferencji jest przybliżenie procesu kształcenia kadrresortu spraw wewnętrznych. Policja polityczna była w PRL jednym z podstawowychelementów umacniania systemu komunistycznego. Obecnie dość dużo wiemy odziałaniach represyjnych podejmowanych przez funkcjonariuszy UB/SB wobecspołeczeństwa. Osobnych badań wymaga jednak system szkolenia kadr. Aparatrepresji posiadał własne ośrodki szkoleniowe, kształcił kadry dydaktyczne(niekiedy współpracował z „cywilnymi" uczelniami). Konferencja ma służyć przedewszystkim pogłębieniu wiedzy na temat funkcjonowania systemu szkolenia kadraparatu represji oraz być okazją do wymiany doświadczeń badawczych wśródnaukowców zajmujących się niniejszą tematyką.
PROGRAM
7listopada 2013 r.
10.00–10.15– otwarcie konferencji
10.15–12.00 – sesja I: Ośrodki szkoleniowe (prowadzący: RadosławPeterman)
- dr hab. Krzysztof Lesiakowski (UŁ) – Krótka historia Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi (1945–1947)
- dr Grzegorz Goryński (PWSH „Pomerania" w Chojnicach) – Powstanie, organizacja i działalność Szkoły Specjalistów Morskich Wojsk Ochrony Pogranicza w Gdańsku
- dr Ireneusz Bieniecki (AP Słupsk) – Podoficerska Szkoła Zawodowa Wojsk Ochrony Pogranicza w Kętrzynie w latach 1967–1991 (powstanie – organizacja – działalność)
- Grzegorz Wołk (IPN) – Legionowski ośrodek kształcenia kadr policji politycznej. Zarys działalności (1947–1990)
- dyskusja
12.00–12.15 – przerwakawowa
12.15–14.00 – sesja II: Szkoleniew kraju i za granicą (prowadzący: Grzegorz Wołk)
- Jarosław Ciślak – Próba usystematyzowania ośrodków oraz instytucji szkoleniowych funkcjonujących w MBP, KdsBP i MSW w latach 1945–1990
- dr Adrian Jusupović (IPN, IH PAN) – Przyczynek do roli przyzakładowego szkolenia organów bezpieczeństwa państwa w latach 1944–1990. Na wybranych przykładach
- Piotr Rybarczyk (IPN) – Szkolenie funkcjonariuszy wojewódzkiego aparatu bezpieczeństwa i porządku publicznego PRL na przykładzie Komendy Wojewódzkiej MO w Bydgoszczy w latach 1956–1980
- Janusz Oszytko (IPN) – Szkolenia zagraniczne funkcjonariuszy SB z Opolszczyzny w Wyższej Szkole KGB w Moskwie. Studium przypadku Henryka Macha u schyłku lat osiemdziesiątych XX wieku
- dyskusja
14.00–15.00– przerwa
15.00–16.30 – sesja III: Szkolenia a kariery zawodowe(prowadzący: dr Adrian Jusupović)
- dr Zbigniew Bereszyński – Rekrutacja, szkolenie i związki społeczno-zawodowe funkcjonariuszy SB w województwie opolskim
- dr Piotr Osęka (ISP PAN) – Znaczenie szkoleń i studiów uniwersyteckich w karierach funkcjonariuszy UB i SB. Analiza prozopograficzna
- Andrzej W. Kaczorowski – Edukacja i wyszkolenie funkcjonariuszy Wydziału II/V Departamentu IV MSW
- dyskusja
16.30–16.45 – przerwakawowa
16.45–18.15 – sesja IV: Nauczaniew praktyce (prowadzący: dr Elżbieta Kowalczyk)
- Szymon Hermański (IPN) – Zastosowanie teorii Ervinga Goffmana o tzw. „teatralnym charakterze ludzkich zachowań" jako jednym z elementów szkolenia funkcjonariuszy pionu obserwacji zewnętrznej Służby Bezpieczeństwa
- Igor Kordas – Teoretyczne i praktyczne aspekty naukowych metod operacyjno-śledczych komunistycznej policji politycznej w świetle naukowo-dydaktycznej działalności Wyższej Szkoły Oficerskiej im. Feliksa Dzierżyńskiego oraz Akademii Spraw Wewnętrznych
- Justyna Kuświk (USz) – Reguły wpływu społecznego w Instrukcjach Pracy Operacyjnej Służby Bezpieczeństwa
- dyskusja
8listopada 2013 r.
10.00–11.45 – sesja V: W kręgu wywiadu i kontrwywiadu(prowadzący: dr Władysław Bułhak)
- dr hab. Zbigniew Siemiątkowski (UW) – Ewolucja modelu szkolenia kadr wywiadowczych w PRL. Od Długiej po Kiejkuty
- Witold Bagieński (IPN) – Szkolenie kadr wywiadu cywilnego Polski Ludowej (1945–1962)
- dr Paweł Skubisz (IPN) – Szkolenie i wychowanie partyjne funkcjonariuszy UBP i SB na przykładzie pionu kontrwywiadowczego (1945–1990)
- dr Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk (IPN) – Szkolenia polityczno-wychowawcze w Oddziale/Zarządzie II Sztabu Generalnego WP
- dyskusja
11.45–12.00– przerwa kawowa
12.00–13.45– sesja VI: Nie tylko „bezpieka" (prowadzący: Witold Bagieński)
- Radosław Peterman (IPN) – Szkolnictwo w wojskowym aparacie bezpieczeństwa
- dr Tomasz Pączek (AP Słupsk) – Szkolenie zawodowe i polityczne szeregowych i podoficerów MO w latach 1945–1954
- dr Bartosz Kuświk (IPN) – Szkolenie kadr Wojskowych Sądów Rejonowych 1946–1955
- dr Elżbieta Kowalczyk (IPN) – Program nauczania Szkoły Partyjnej przy KC PZPR w latach 1952–1956
- dyskusja
13.45–15.00– przerwa
15.00–17.00 – panel dyskusyjny: Wzorce i praktykaszkolenia kadr organów policji politycznej w PRL
prowadzący:Grzegorz Wołk
uczestnicy: drPiotr Osęka, prof. Andrzej Paczkowski, dr hab. Zbigniew Siemiątkowski
17.00–17.15– zakończenie konferencji