E-Księgarnia
W dniach 7–9 września 2008 r. w Pradze odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Aparat bezpieczeństwa, propaganda a Praska Wiosna”, zorganizowana przez Instytut Badania Reżimów Totalitarnych (ÚSTR), Instytut Pamięci Narodowej – Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (IPN), Instytut Historii Rewolucji Węgierskiej 1956 Roku (Instytut 1956), Instytut Polski w Pradze (IP) i Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Karola (FF UK).
Konferencję zorganizowano pod patronatem Przewodniczącego Senatu Republiki Czeskiej Přemysla Sobotky i Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Bogdana Borusewicza. Towarzyszyła jej wystawa plenerowa „Inwazja 1968”, przygotowana w polskiej, czeskiej i angielskiej wersji językowej przez Biuro Edukacji Publicznej IPN i Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Krakowie.
Podczas konferencji referaty wygłosili przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej: prof. dr hab. Jerzy Eisler („Polska w 1968 roku”), dr. Łukasz Kamiński („Doświadczenie 1968 roku a polski kryzys 1980–1981 Świadkowie o Praskiej Wiośnie – dyskusja okrągłego stołu”), dr Władysław Bułhak („Kierunki badań nad udziałem Wojska Polskiego w operacji „Dunaj”: materiały GZP WP, Sztabu Rozwoju Planowania Obronnego Kraju i Zarządu II SG przechowywane w Archiwum IPN”) i Grzegorz Majchrzak („Bezpieczeństwa PRL a Praska Wiosna”).
Podczas konferencji zaprezentowane zostały: polski film propagandowy „W obronie jedności” (Wytwórnia Filmowa „Czołówka”), fragment Polskiej Kroniki Filmowej z 1968 r. oraz fragment relacji Zbigniewa Skoczylasa, oficera WP, uczestnika interwencji w 1968 r.
W czasie trwania konferencji została podpisana umowa o współpracy między Instytutem Pamięci Narodowej a czeskim Instytutem Badania Reżimów Totalitarnych (ÚSTR) i Archiwum Organów Bezpieczeństwa.
Pełny program konferencji
Niedziela – 7 września
Otwarcie wystawy „Inwazja 1968” przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej
Plac Jana Palacha, przed Rudolfinum
Muzyka dla Pragi 1968 – koncert ku pamięci Ryszarda Siwca
Rudolfinum, plac Jana Palacha
K. Husa: Muzyka dla Pragi 1968
T. Baird: Concerto lugubre
L. van Beethoven: 3 symfonia „Eroica”
Orkiestra Polskiego Radia w Katowicach, dyr. Łukasz Borowicz, skrzypce Ryszard Groblewski
Poniedziałek – 8 września
Otwarcie konferencji
Aula Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Karola, plac Jana Palacha
Přemysl Sobotka – Przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej
Zbigniew Romaszewski – Wicemarszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
Pavel Žáček – Dyrektor Instytutu Badania Reżimów Totalitarnych
Janusz Kurtyka – Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
János Rainer – Dyrektor Instytutu Historii Rewolucji Węgierskiej 1956 Roku
Panel I: Europa a Praska Wiosna 1968 r.
moderator: Miroslav Lehký, ÚSTR
– JERZY EISLER (IPN):
Polska w 1968 roku
– CSABA BÉKÉS (Instytut 1956):
Węgry a Praska Wiosna
– TOMÁŠ VILÍMEK (ÚSTR):
Reakcje na Praską Wiosnę w NRD: SED, społeczeństwo i opozycja
– MILAN SOVILJ (Instytut Najnowszej Historii Serbii):
Echa sowieckiej okupacji Czechosłowacji w prasie jugosłowiańskiej
– PIERRE KENDE (Instytut 1956):
Praska wiosna z perspektywy Paryża
Panel II: Aparat bezpieczeństwa państwach satelickich ZSRR a Praska Wiosna
moderator: Łukasz Kamiński
– MAGDOLNA BARATH (Archiwum Historyczne Organów Bezpieczeństwa Państwa):
Węgierski aparat bezpieczeństwa wobec Praskiej Wiosny
– LADISLAU ANTONIU CSENDES (Narodowa Rada Badań nad Archiwami Securitate):
Praska Wiosna w świetle dokumentów Securitate: styczeń 1968 – grudzień 1970
– GRZEGORZ MAJCHRZAK (IPN):
Służba Bezpieczeństwa PRL a Praska Wiosna
Panel III: Czechosłowacki aparat bezpieczeństwa wobec Praskiej Wiosny
moderator: Petr Blažek (ÚSTR)
– TOMÁŠ BURSÍK (ÚSTR):
Aparat bezpieczeństwa a działalność K 231, KAN i innych organizacji w 1968 r.
– MICHAL GREGOR (Instytut Pamięci Narodu):
Wydarzenia 1968 r. z perspektywy StB na Słowacji
– JAN KALOUS (Academia Rerum Civilium, Kolin), DARIUSZ DĄBROWSKI (IPN, Opole):
Wydarzenia 1968 r. w Jičinie w świetle dokumentów czeskich i polskich
– PAVEL ŽÁČEK (ÚSTR):
Działania centralnych organów czechosłowackiej policji politycznej w dniach 20-26 sierpnia 1968 r.
Praska Wiosna i film (cz. I)
– Czechosłowacka kronika filmowa
Wtorek – 9 września
Panel IV: Okupacja Czechosłowacji
moderator: Tomáš Bursík (ÚSTR)
– WŁADYSŁAW BUŁHAK (IPN):
Kierunki badań nad udziałem Wojska Polskiego w operacji „Dunaj”: materiały GZP WP, Sztabu Rozwoju Planowania Obronnego Kraju i Zarządu II SG przechowywane w Archiwum IPN
– MILAN BÁRTA (ÚSTR):
Ofiary wojsk Układu Warszawskiego w 1968 r.
– LUKÁŠ CVRČEK (ÚSTR):
Zbrodnicze czyny członków sił okupacyjnych w 1968 r.
– PETR BLAŽEK (ÚSTR):
Propaganda wojsk okupacyjnych w 1968 r.
– ANDREA KOZÁRY (Uniwersytet Obrony Narodowej, Budapeszt):
Okupacja Czechosłowacji – udział wojsk węgierskich w obiektywie organów bezpieczeństwa w świetle nowych dokumentów
Praska Wiosna i film (cz. II)
– Węgierskie kroniki filmowe
– Polskie filmy propagandowe („W obronie jedności”, Wytwórnia Filmowa „Czołówka”), fragment Polskiej Kroniki Filmowej z 1968 r., fragment relacji Zbigniewa Skoczylasa, oficera WP, uczestnika interwencji w 1968 r.
Panel V: „Drugie życie” Praskiej Wiosny
moderator: Krzysztof Persak (IPN)
– KRISTINA BURINSKAITÉ (Litewskie Centrum Badań nad Oporem i Ludobójstwem):
Nowe przejawy tendencji antysowieckich na Litwie i wyzwania dla KGB po Praskiej Wiośnie
– JAROSLAV CORANIČ (Uniwersytet w Presowie):
Restytucja Kościoła rzymsko-katolickiego w Czechosłowacji w 1968 roku
– JÁNOS RAINER (Instytut 1956):
„Po Pradze” – zmiany w opozycji węgierskiej w oczach organów bezpieczeństwa pod koniec lat sześćdziesiątych
– ŁUKASZ KAMIŃSKI (IPN):
Doświadczenie 1968 roku a polski kryzys 1980–1981
Świadkowie o Praskiej Wiośnie – dyskusja okrągłego stołu
moderator: Petruška Šustrová
AGNES HELLER
MIROSLAV KUSÝ
RADOVAN PROCHÁZKA
JAROSLAV SUK