E-Księgarnia
Wanda Bortkiewicz – sanitariuszka pierwszego partyzanckiego oddziału Armii Krajowej na Wileńszczyźnie odebrała z rąk prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego nagrodę honorową „Świadek Historii”. Skromna uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 5 kwietnia 2023 r. w Ostródzie w domu kombatantki.
Nagroda „Świadek Historii” wręczana jest osobom szczególnie zasłużonym dla upamiętnienia historii narodu polskiego. Przyznawana jest przez Kapitułę, której przewodniczy prezes IPN. Laureatami są osoby fizyczne, instytucje, stowarzyszenia i organizacje.
Wanda Bortkiewicz – ur. 26.08.1923 r. w rodzinie ziemiańskiej na Wileńszczyźnie. W 1943 r. dołączyła do pierwszego partyzanckiego oddziału Armii Krajowej na Wileńszczyźnie, którym dowodził por. Antoni Burzyński Kmicic. Posługując się pseudonimem Basia wykonywała funkcję sanitariuszki. W sierpniu 1943 r. sowieccy partyzanci rozbroili polski oddział, mordując Kmicica oraz kilkudziesięciu jego podkomendnych. Basia zdołała opuścić sowieckie okrążenie. Schroniła się w Wilnie, gdzie podjęła pracę pielęgniarki. Nie złożyła jednak broni i dalej udzielała pomocy rannym w walce partyzantom, których umieszczano w konspiracyjnych lokalach. Jednym z jej pacjentów był dowódca Inspektoratu C Okręgu Wilno Armii Krajowej mjr Stefan Świechowski. Po zajęciu Wileńszczyzny przez Sowietów Wanda Bortkiewicz osiedliła się w Morągu, gdzie ponownie podjęła pracę jako pielęgniarka i wspierała żołnierzy patroli dywersyjnych i partyzantów 5. Wileńskiej Brygady AK. W wyniku dekonspiracji została zatrzymana przez UB, jednak komunistyczna bezpieka nie zdołała wymusić od niej oraz innych aresztowanych żołnierzy obciążających ją zeznań. W 1947 r. wyszła na wolność, ale ciągle pozostawała pod obserwacją komunistycznego aparatu represji. W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku włączyła się w działania kombatanckie, które zaowocowały szeregiem akcji upamiętniających wysiłek niepodległościowy Okręgu AK Wilno.
***
O Wandzie Bortkiewicz można przeczytać w wydanej przez IPN książce Dariusza Jarosińskiego Ta nasza wolność. Reportaże historyczne.