3 września 2017 r. w Jastrzębiu-Zdroju odbyły się obchody 37. rocznicy podpisania Porozumienia Jastrzębskiego. W uroczystości wzięli udział m.in. uczestnicy strajków na Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim z sierpnia 1980 r., delegacja rządowa, przedstawiciele władz krajowych i regionalnych NSZZ Solidarność oraz komisji zakładowych związku, delegacje władz wojewódzkich oraz samorządowych, parlamentarzyści, a także mieszkańcy Jastrzębia-Zdroju. Prezesa IPN dr. Jarosława Szarka, podczas uroczystości, reprezentował dyrektor Oddziału IPN w Katowicach, dr Andrzej Sznajder.
W trakcie uroczystości odczytano list Prezydenta RP Andrzeja Dudy skierowany do uczestników obchodów. Prezydent podkreślił rolę Śląska w wydarzeniach z 1980 r.
Do zgromadzonych pod pomnikiem Porozumienia Jastrzębskiego przemówił również Grzegorz Stawski jeden z sygnatariuszy historycznego dokumentu z 3 września 1980 roku. W swoim wystąpieniu zaapelował o pielęgnowanie prawdy o wydarzeniach z lat 80-tych ubiegłego wieku i docenienie prawdziwych bohaterów tamtego okresu.
Porozumienie Jastrzębskie 1980. 3 września 1980 r. o godz. 5.45 został podpisany dokument kończący strajk w KWK Manifest Lipcowy w Jastrzębiu-Zdroju: „Protokół porozumienia zawartego przez Komisję Rządową i Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w dniu 3 września 1980 roku w Kopalni Węgla Kamiennego Manifest Lipcowy”.
Ze strony MKS „Protokół...” sygnowali: Jarosław Sienkiewicz (przewodniczący), Stefan Pałka i Tadeusz Jedynak (wiceprzewodniczący), Jan Jarliński, Piotr Musiał, Andrzej Winczewski, Marian Kosiński, Roman Kempiński, Mieczysław Sawicki, Kazimierz Stolarski, Ryszard Kuś, Wacław Kołodyński, Władysław Kołduński, Grzegorz Stawski; ze strony rządowej: wicepremier Aleksander Kopeć, z-ca członka Biura Politycznego i sekretarz KC PZPR Andrzej Żabiński, minister górnictwa Włodzimierz Lejczak, sekretarz KW PZPR w Katowicach Wiesław Kiczan, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa Mieczysław Glanowski, I z-ca wojewody katowickiego Zdzisław Gorczyca, rektor Politechniki Śląskiej Jerzy Nawrocki.
Potwierdzono w nim ustalenia gdańskie, zniesiono 4-brygadowy system pracy w górnictwie (oznaczał on konieczność pracy 7 dni w tygodniu). Władze zobowiązały się do przedstawienia Sejmowi PRL projektu obniżenia wieku emerytalnego w górnictwie. Ważnym ustaleniem było wprowadzenie od 1 stycznia 1981 r. wolnych wszystkich sobót i niedziel (w intencji przedstawicieli władz zapis dotyczył jedynie górników, ale w tekście porozumienia jasno tego nie zaznaczono, co spowodowało na początku 1981 r. konflikt o wolne soboty). Przedstawiciele rządu zgodzili się też na realizację szeregu postulatów socjalno-bytowych, m.in. wpisanie pylicy płuc do wykazu chorób zawodowych.
Źródło: Encyklopedia Solidarności
Fot.: A. Sznajder, Tygodnik Śląsko-Dąbrowski NSZZ Solidarność.