19 października w warszawskim kościele św. Stanisława Kostki odbyły się uroczystości w związku z 32. rocznicą śmierci błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki. Rozpoczęły się o 17.00 czuwaniem modlitewnym przy relikwiach męczennika. O 18.00 mszę św. odprawił metropolita warszawski ks. kardynał Kazimierz Nycz. W trakcie tych uroczystości Instytut Pamięci Narodowej reprezentował wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma.
Tego samego dnia o godz. 15.00 odbyła się dyskusja „Jak zginął ksiądz Jerzy?” w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki (ul. Marszałkowska 21/25). Dyskusja była transmitowana przez IPNtv.
W Białymstoku, 19 października, wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma, wraz z przewodniczącym Zarządu Regionu Podlaskiego NSZZ „Solidarność” Józefem Mozolewskim, wojewodą podlaskim Bohdanem Paszkowskim, przedstawicieliami służb mundurowych oraz dyrektorem Oddziału IPN w Białymstoku Barbarą Bojaryn-Kazberuk złożyli kwiaty pod pomnikiem bł. ks. Jerzego w Białymstoku przy ul. Kilińskiego (zob. fotorelację).
W Białostockim Przystanku Historia IPN, przy ul. Warszawskiej 48 o 16.30 miał miejsce wykład „Represje wobec Kościoła katolickiego w PRL”, który wygłosił dr hab. Krzysztof Sychowicz.
* * *
19 października 1984 roku ksiądz Jerzy Popiełuszko po raz ostatni był widziany żywy. Tego dnia w miejscowości Górsk niedaleko Torunia Grzegorz Piotrowski i dwaj inni funkcjonariusze MSW, przebrani za milicjantów, zatrzymali samochód, którym jechał kapłan. Bestialsko go zamordowali, a ciało wrzucili do Wisły. Znaleziono je dopiero 30 października.
Ukochany ksiądz tysięcy Polaków, kapelan „Solidarności”, który uczył, by zło dobrem zwyciężać, miał przestać być dla komunistów groźny. Na odprawiane przez niego w ostatnią niedzielę miesiąca Msze za Ojczyznę do kościoła pod wezwaniem św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu przychodziły bowiem tłumy. Jego słowa wywoływały wściekłość rządzących. Na liście wrogów obozu generała Jaruzelskiego ksiądz Jerzy zajmował jedno z najwyższych miejsc. SB przekładała to na język codziennych szykan i prowokacji. Ksiądz Popiełuszko nie dał się jednak zastraszyć. Jeździł po kraju, prowadził pielgrzymkę ludzi pracy do Częstochowy. Za nim podążali agenci SB, w tym jego przyszli mordercy.
Proces toruński (trwający od 27 grudnia 1984 do 7 lutego 1985) wskazał tylko bezpośrednich sprawców zbrodni: Piotrowskiego, dwóch towarzyszących mu oficerów MSW – Leszka Pękalę i Waldemara Chmielewskiego oraz ich bezpośredniego przełożonego Adama Pietruszkę. Wszyscy od dawna są na wolności. Mocodawcy zabójców do dziś nie zostali wskazani i osądzeni.
Pogrzeb księdza Jerzego przy kościele na Żoliborzu stał się wielką manifestacją. Wzięło nim udział ponad pół miliona osób. W 2009 roku prezydent Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył księdza Popiełuszkę Orderem Orła Białego. Rok później na placu Piłsudskiego w Warszawie kapłan został ogłoszony błogosławionym Kościoła katolickiego. Do jego grobu i do muzeum ks. Jerzego w podziemiach kościoła św. Stanisława Kostki przyjeżdżają pielgrzymki z całego kraju.
Polecamy materiały edukacyjne IPN o Księdzu Jerzym:
- portal edukacyjny IPN popieluszko.pl
- odcinek programu z cyklu Historia dla Ciebie – pamięć.pl
- odcinek programu z cyklu Z filmoteki bezpieki pt. Zabójstwo ks. Jerzego Popiełuszki, z udziałem Jakuba Gołębiewskiego z IPN, w którym wykorzystano obszerny materiał video z wizji lokalnej.
- Osaczony – artykuł Jakuba Gołębiewskiego
- broszurę z serii Patroni naszych ulic pt. Błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko (1947–1984)
- publikację Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982–1984, t. 1 i 2 - w formacie epub, pdf i mobi"
– tom I
– tom II - Protokół oględzin miejsca wrzucenia ks. Jerzego Popiełuszki do zalewu we Włocławku
http://pamiec.pl/dokumenty/zalaczniki/49/49-35011.jpg
http://pamiec.pl/dokumenty/zalaczniki/49/49-35012.jpg
http://pamiec.pl/dokumenty/zalaczniki/49/49-35013.jpg - „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” nr 10/2004
- „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” nr 10/2006
- Twarze bezpieki 1944-1990 – katalog wystawy
- na portalu polska1818-89.pl pod biografią ks. Jerzego Popiełuszki – zbiór artykułów i materiałów filmowych